ازمایش اسپرم چگونه انجام می شود و تفسیر آن چیست؟

دکتر حسین کرمی متخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری تناسلی و فلوشیپ فوق تخصصی درمان آندوسکوپی و لاپاراسکوپی بیماریهای کلیه و مجاری ادراری

view

نکاتی را که باید موقع آزمایش اسپرم رعایت کنید

امروزه ۱۰-۱۵ درصد زوجین به علت مشکل ناباروری مراجعه می نمایند که در بررسی مردان اولین آزمایش که بعد از معاینه بیضه ها انجام می شود آزمایش اسپرم می باشد. با توجه به اهمیت و نتیجه آزمایش اسپرم و تفسیر آن لازم می دانم نکاتی مهم را در این مورد عرض نمایم.

اولین نکته مهم در انجام آزمایش اسپرم زمان دادن آزمایش است و حتماً توصیه می شود مدت ۲-۳ روز قبل از آزمایش مایع منی از شما خارج نشده باشد چه در خواب و یا هنگام مقاربت جنسی. اگر آزمایش زود از ۳ روز انجام شود باعث اختلال در نتیجه اسپرم از جمله کاهش حجم اسپرم و افت نمونه آزمایش خواهد شد و برعکس اگر بیش از سه روز از انجام آخرین مقاربت جنسی آزمایش دهید مثلاً ۵-۶ روز بعد، باعث افت در حرکت اسپرم و گزارش نادرست خواهد شد.

دومین نکته مهم کیفیت دادن آزمایش اسپرم است. امروزه دو روش جهت دادن آزمایش منی وجود داد:

روش استمنا:

که فرد با تحریک خود تارسیدن به ارگاسم باعث خروج مایع منی می شود که شایعترین روش دادن آزمایش اسپرم می باشد.

روش دوم:

بعضی افراد انجام استمنا را جهت آزمایش برایشان بسیار سخت است و تنها راهشان استفاده از کاندوم و مقاربت و خروج مایع منی می باشد که در اینجا لازم است از کاندوم های معمولی مطلقاً استفاده نشود چرا که به علت اثرات ضد اسپرمی کاندومها باعث خراب شدن اسپرم و آزمایش غلط می شود. کاندوم های مخصوصی جهت این آزمایش در مراکز ناباروری وجود دارد که توصیه می شود تنها از این کاندوم ها استفاده گردد.

سومین نکته مهم زمان تحویل دادن آزمایش به آزمایشگاه است

. حتماً نمونه اسپرم خارج شده باید کمتر از نیم ساعت به آزمایشگاه تحویل داده شود.

توصیه می کنم از مقاربت بدون کاندوم جهت دادن آزمایش منی اجتناب نمایید چون PH واژن خانم ها باعث افت کیفیت اسپرم می شود و از طرفی باعث آلودگی اسپرم به باکتری های واژن نیز می شود. لذا حتماً از کاندوم های مخصوص آزمایش استفاده نمایید.

آیا عوامل خارجی از قبیل تغذیه و مصرف دخانیات روی اسپرم اثر دارد؟

بله، در مطالعات متعدد ثابت شده است که موارد زیر روی اسپرم اثر دارد:

سیگار کشیدن و انواع دود باعث کاهش حرکت و تعداد اسپرم می شود.

گرم نگه داشتن بیضه ها و استفاده زیاد از جکوزی، دوش آب گرم، گذاشتن لب تاب روی پاها و اثر حرارتی آن روی بیضه ها و نشستن های طولانی باعث افت کیفیت اسپرم می شود.

بیماری واریکوسل: امروزه شایعترین علت خرابی اسپرم ها از نظر تعداد، شکل و حرکت، بیماری واریکوسل بیضه ها است و لذا حتماً باید با تشخیص به موقع درمان شود.

استفاده از داروهای مکمل های بدن سازی که در باشگاه ها استفاده می شود. تزریق هورمون های ناندرولوژ و تستوسترن باعث خرابی اسپرم و کم کاری بیضه می گردد.

 

هر گونه تورم درمان نشده بیضه:

علت عفونت ممکن است باعث آسیب به سلول های نطفه ساز و یا باعث انسداد در قسمت خروجی منی شود و تعداد و حرکت اسپرم ها را کاهش دهد.

۶- سابقه پرتودرمانی و شیمی درمانی که باعث از بین رفتن سلول های نطفه ساز مرد می شود

۷- مصرف آنتی اکسیدان ها از قبیل سلنیوم و ویتامین E و C و B باعث بهتر شدن کیفیت اسپرم های مرد می شوند

تفسیر نرمال اسپرم چگونه است؟

در هر آزمایش اسپرم نرمال که با رعایت موارد ذکر شده انجام شود باید از لحاظ حجم مایع منی، حرکت، شکل، تعداد اسپرم بررسی شود.

همانطور که گفته شد، آزمایش آنالیز منی میزان تولید منی و اسپرم را در مردان اندازه گیری میکند و همچنین کیفیت و کمیت اسپرم ها را مشخص میسازد. معمولا نتیجه ی آزمایش منی طی یک روز آماده میشود. در زیر نتایج نرمال آزمایش منی را به همراه توضیحات مشاهده میکنید.

توجه داشته باشید که این اعداد ممکن است در هر آزمایشگاه بر اساس استاندارهای تست انجام شده در آن آزمایشگاه متفاوت باشند.

حجم مایع منی

میزان طبیعی آزمایش حدودا 2 تا 5 میلی لیتر در هر انزال است و میزان کمتر و یا بیشتر از مقدار طبیعی غیرطبیعی تلقی میشود و میتواند عامل ناباروری باشد.

زمان تبدیل شدن به مایع

به طور طبیعی حدود 20 تا 30 دقیقه پس از انزال یا نمونه گیری، منی به حالت مایع تبدیل میشود و طولانی شدن زمان بیش از حد مذکور غیرطبیعی است و میتواند نشان دهنده ی وجود عفونت باشد.

شمارش اسپرم

به طور معمول در هر انزال باید بیش از 20 میلیون اسپرماتوزوآ در هر میلی لیتر از منی حضور داشته باشد که کمتر بودن میزان اسپرم از مقدار طبیعی معمولا به معنای ناباروری است. ولی کمتر بودن اسپرم از این مقدار، همیشه به معنای ناباروری و عدم امکان پدر شدن فرد نیست. چنانچه مشاهده شده است که مردانی با تعداد اسپرم کمتر از 1 میلیون، پدر شده اند. میزان طبیعی برای شمارش اسپرم در افرادی که عمل وازکتومی داشته اند 0 (صفر) است.

شکل اسپرم (مورفولوژی)

به طور طبیعی باید حداقل 30% از اسپرم ها شکلی طبیعی داشته باشند. غیرطبیعی بودن شکل اسپرم میتواند حالات مختلفی داشته باشد. ممکن است اسپرم 2 سر و یا 2 دم داشته باشد، سر باریک باشد و یا گردتر از حالت طبیعی باشد. اسپرم غیرطبیعی قادر به حرکت کردن به شکل درست نیست و یا نمیتواند به داخل تخمک نفوذ کند. البته در هر نمونه منی سالم، تعدادی اسپرم ناسالم دیده خواهند شد ولی درصد بالای اسپرم ناسالم نسبت به اسپرم سالم شرایط پدر شدن را برای فرد سخت تر میکند.

تحرک اسپرم

به طور نرمال حدود 50% از اسپرم ها باید پس از گذشت 1 ساعت حرکت رو به جلو داشته باشند. برای اینکه اسپرم بتواند از محیط موکوسی سرویکس عبور کند باید قابلیت حرکت رو به جلو یا شنا کردن داشته باشد. در صورتی که درصد بالایی از اسپرمها نتوانند به درستی حرکت کنند، فرد برای پدر شدن با مشکل مواجه است.

pH منی

محدوده ی طبیعی برای pH مایع منی چیزی در حدود 7.1 (هفت و یک دهم) تا 8.0 (هشت) است. بالاتر یا پایین تر بودن pH منی از این محدوده میتواند باعث کشته شدن اسپرم شود و یا بر نحوه ی حرکت کردن آنها تاثیر سو داشته باشد.

شمارش گلبولهای سفید (WBC)

به طور طبیعی نباید هیچ گلبول سفید و یا باکتری در مایع منی وجود داشته باشد. حضور باکتری و یا تعداد زیادی از گلبولهای سفید خون میتواند از علایم وجود عفونت باشد.

برخی از شرایط خاص نیز میتوانند با کاهش تعداد اسپرم ارتباط داشته باشند. این شرایط و بیماریها شامل موارد زیر میباشند:

  • عفونت بیضه
  • واریکوسل
  • سندرم Klinefelter
  • پرتو درمانی بیضه ها
  • بیماریهایی که باعث آتروفی بیضه ها میشوند.
  • در نهایت اگر تعداد اسپرم کم باشد و یا درصد بالایی از آنها غیرطبیعی باشند، نیاز به انجام تستهای تکمیلی برای تایید است. این تستها شامل اندازه گیری سطوح هورمونی نظیر تستوسترون، هورمون LH، FSH یا پرولاکتین است. در برخی موارد ممکن است نمونه برداری کوچک (بایوپسی) از بافت بیضه نیاز باشد.

هزینه آزمایش اسپرم و آنالیز مایع منی

هزینه‌ای که باید برای انجام تست مایع منی (سمن) و آنالیز آن بپردازید، با توجه به قیمت‌های تعیین شده توسط کلینیک‌های باروری متفاوت است. این هزینه در کلینیک‌های مختلف بسیار متفاوت است، اما به طور متوسط نسبتاً ارزان است. با این حال، کلینیک‌هایی هستند که هزینه بسیار بالایی را برای این آزمایش تعیین می‌کنند. شما می‌توانید درباره هزینه مناسب و یافتن کلینیک‌ مورد اطمینان در محل زندگی خود تحقیق کنید.

منبع: https://drkarami.com/1202/آزمایش-اسپرم.html

دیدگاه ها

ارسال دیدگاه

ورود به سایت

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟

نام کاربری ندارید! ثبت نام کنید