کاتتر گذاری متناوب تمیز CIC در دختران و پسران

view

چرا باید سی آی سی CIC یا کاتتر گذاری متناوب تمیز انجام داد

 

CIC (دختران و پسران) راهی برای تخلیه مثانه در زمانی که به دلیل بیماری هایی مانند مثانه عصبی یا نوروژنیک، مثانه قابلیت تخلیه طبیعی ادرار را ندارد. مثانه به مانند یک کیسه عضلانی نقش مهمی در ذخیره ادرار پس از ترشح آن از کلیه ها دارد. برای عملکرد طبیعی مثانه باید هماهنگی لازم و دقیق بین عضلات و اعصاب آن برقرار باشد.

به دلیل بیماری‌هایی  که دستگاه عصبی مرکزی و نخاع وی یا بیماری های مثانه(مثانه عصبی یا نوروژنیک)، ذخیره و تخلیه مثانه به درستی انجام نمی گیرد.  ماندن ادرار به مدت غیر معمول در مثانه و عدم تخلیه به موقع آن موجب عفونت ادراری و در نهایت آسیب به دستگاه ادراری به خصوص کلیه ها می گردد.  اگر این تخلیه ادرار به درستی انجام نشود در دراز مدت می‌تواند باعث چروکیده شدن و به اصطلاح نارسایی مزمن کلیه گردد.

 

استفاده از CIC یا کاتتر گذاری متناوب تمیز  باعث پیشگیری از:

  • عفونت ادراری
  • پیشگیری از آسیب بیشتر به دستگاه ادراری و کلیه ها

 

به طور خلاصه درCIC یا کاتتر گذاری متناوب تمیز،  یک کاتتر یا سوند ادراری از طریق مجرای خروجی ادرار وارد مثانه می شود و پس از آن ادرار از طریق همین کاتتر از مثانه به بیرون و در داخل ظرفی ریخته می شود. کودکانی  که سن پایین تری دارند این روش باید توسط والدین آنها انجام می گیرد.

 

روش انجام سی آی سی CIC یا کاتتر گذاری متناوب تمیز:

 

وسایل لازم برای CIC:

 

  • از کاتتر با سایز مناسب استفاده نمایید
  • صابون ضد عفونی کننده و آب
  • پارچه شسته شده
  • ظرف بزرگ برای جمع آوری ادرار
  • تهیه ژل محلول در آب مانند K-Y JE ILY (توجه نمایید که از وازلین هرگز استفاده نکنید)

 

پس از ارائه توضیحات و دستورات لازم توسط پزشک درمان کننده بیمار مبتلا به آسیب مثانه، برای انجام دقیق کاتترگذاری  باید دستورات زیر را بدقت رعایت نماید:

 

  • دستهای خود را با آب و صابون به دقت بشویید
  • فرزندتان را به پشت بخوابانید یا زانوها خم نمایید (شبیه قورباغه) یا پاها  راه باز و از هم جدا نمایید. برای این کار می توانید از دستشویی فرنگی و یا ویلچر هم استفاده نمایید.

 

پس از ارائه توضیحات و دستورات لازم توسط پزشک درمان کننده بیمار مبتلا به آسیب مثانه برای انجام دقیق کاتترگذاری  باید دستورات زیر را بدقت رعایت نماید:

 

  • در دختران : پوستی که در هر طرف واژن و یا مجرای ادرار وجود دارد را با انگشت شست و نشانه از هم جدا تا مجرای ادرار دیده شود.  دخترانی که بتواند کاتتر گذاری را دهند می‌توانند برای دید بهتر از یک آیینه استفاده کنند.
  • مانند شکل با آب و صابون ناحیه مورد نظر را شستشو دهید
  • برای پسران: باید ناحیه آلت با آب و صابون شستشو شود
  • کاتتر را با مقدار کمی ژل آغشته نمایید
  • از او بخواهید تنفس های عمیق دم و بازدم داشته باشد با این کار عبور کاتتر یا سوند راحت تر اتفاق می‌افتد
  • هرگز کاتتر را با فشار زیاد عبور ندهید
  • کفتر را به آرامی به داخل فرو ببرید تا ادرار از آن تخلیه شود پس از آن هم به اندازه یک سانتی متر دیگر فرو ببرید
  • کمی وقت صرف فرمایید تا تمام ادرار تخلیه شود
  • با فشار آهسته به قسمت پایین شکم او را در تخلیه بهتر ادرار همراهی نمایید.  این فشار آهسته اصطلاحاً به نام مانور Crede معروف است. البته با فوت کردن های عمیق کودک، تخلیه بهتر اتفاق می‌افتد
  • وقتی ادرار  تخلیه شد کاتتر را به آرامی خارج کنید
  • پوست آن ناحیه را کاملا خوب شستشو داده و ناحیه مرطوب را خشک کنید
  • او را برای همکاری مناسب است تشویق نمایید
  • همیشه به اندازه، ظاهر و بوی ادرار دقت کافی داشته باشید.  ادرار موجود در ظرف را در داخل دستشویی تخلیه نمایید
  • دستهای تان  با آب و صابون به دقت بشویید



نگهداری از کاتتر یا سوند ادراری برای CIC یا کاتتر گذاری متناوب تمیز

 

از این کاتتر برای چندین بار می توان  استفاده نمود. دستورات لازم زیر را برای نگهداری سوند رعایت نمایید:

  • پس از استفاده از کاتتر آن را با آب گرم و صابون بشویید. در انتها کاتتر را با آب روان گرم آبکشی نمایید
  • می‌توانید از کاغذهای توالت برای خشک کردن کاتتر استفاده نمایید. سپس آن را در داخل یک کیسه پلاستیکی قرار دهید سعی کنید این کیسه را هر روز عوض نمایید. البته به جای کیسه می‌توانید از یک جعبه مسواک هم استفاده کنید
  • کاتتر ها را می توانید یک روز در میان در سرکه سفید ۱۰۰% خیس نمایید و سپس آن را با آب گرم فراوان بشویید تا خشک شود
  • از این بدتر ها می توانید به مدت یک هفته استفاده نمایید.
  • معیار تعویض کاتتر می‌تواند پیچ‌خوردگی، سفت شدن، ترک خوردن و یا هرگونه آسیب ظاهری باشد

دقت نمایید شما برای CIC لازم نیست با هربار ادرار گرفتن کاتتر را دور بیاندازید

 

برای پیشگیری از عفونت ادراری در CIC یا کاتتر گذاری متناوب تمیز،لازم است اصول زیر را به دقت رعایت نمایید:

  • به مقدار فراوان آب بنوشید
  • لباس تنگ استفاده نکنید
  • از استحمام بیش از اندازه در وان کف صابون بپرهیزید
  • سی آی سی را به موقع انجام دهید یعنی قبل از اینکه مثانه بیش از اندازه پر شود
  • حتما قبل از سی آی سی یا کاتتر گذاری دست های خود را به درستی با آب و صابون بشویید
  • بعد از هر اجابت مزاج حتماً به نحوه شستشو دقت نمایید.  نحوه شستشو نباید از عقب به جلو باشد

 

 

بیشتر بخوانید:

مثانه عصبی یا مثانه نوروژنیک چیست؟

مثانه عصبی یا نوروژنیک در بزرگسالان

راهکار ها و درمان مثانه عصبی یا نوروژنیک

مثانه تحریک پذیردر کودکان و نوجوانان را بهتر بشناسید

تکنیک مهم در کنترل مثانه و بی اختیاری ادراری کدامند؟

عصبی کودکان چیست؟

 

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایم؟

 

اگر هر یک از علائم پایین را  که نشانه عفونت ادراری است را داشتید  حتما با پزشک خود مشورت نمایید:

  • درد در زمان ادرار کردن
  • کاهش میزان ادرار
  • درد ناحیه پشت و یا شکم
  • ادرار تیره و کدر
  • ادرار صورتی و یا قرمز رنگ
  • استشمام بوی بد ادرار
  • تب بالاتر از 38/5
  • استفراغ، اسهال، لرز و  بی حالی
  • سختی در فرو بردن کاتتر به داخل مثانه

 

یادداشت اطلاعات زیر در سی ای سی  CIC می تواند کمک کننده باشد.

 

 

 

منبع: uptodate

متخصصین

حمیدرضا بادلی

حمیدرضا بادلی

فوق تخصص کلیه کودکان

دیدگاه ها

ارسال دیدگاه

ورود به سایت

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟

نام کاربری ندارید! ثبت نام کنید