افسانه‌ها و واقعیت‌های مربوط به بیماری‌های کلیوی

افسانه‌ها و واقعیت‌های مربوط به بیماری‌های کلیوی قسمت اول

افسانه: حالم خوب است، پس‌نیازی نیست درمان مشکل کلیوی‌ام را ادامه بدهم.

واقعیت: بسیاری از بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی مزمن با درمان مناسب احساس خوبی خواهند داشت و در نتیجه ممکن است درمان‌های توصیه‌شده و محدودیت‌های رژیمی را قطع کنند. قطع درمان در نارسایی کلیوی مزمن می‌تواند خطرناک باشد، چرا که می‌تواند منجر به تسریع وخامت عملکرد کلیوی شود و در نتیجه نیاز به شروع دیالیز / پیوند کلیه را جلو بیندازد.

افسانه: سطح کراتینین سرم من کمی بالاتر از حد نرمال است؛ اما حالم کاملاً خوب است بنابراین هیچ جای نگرانی نیست.

واقعیت: حتی افزایش مختصر سطح کراتینین سرم می‌تواند نشانه سوء عملکرد کلیه باشد و نیازمند توجه دقیق است. انواع مختلفی از بیماری‌های کلیوی می‌توانند به کلیه‌ها آسیب برسانند بنابراین باید بلافاصله با نفرولوژیست مشورت کرد. در پاراگراف بعدی، اهمیت افزایش سطح کراتینین سرم را (حتی به‌صورت مختصر) و ارتباط آن را با مراحل مختلف نارسایی کلیوی مزمن بررسی خواهیم کرد.

مراحل ابتدایی بیماری کلیوی معمولاً بدون علامت هستند و افزایش مقدار کراتینین سرم می‌تواند تنها نشانه بیماری زمینه‌ای کلیوی باشد. سطح کراتینین سرم 1.6 میلی‌گرم در دسی لیتر یعنی، بیش از 50 درصد عملکرد کلیه از بین رفته است که بسیار قابل‌توجه است. کشف زودهنگام نارسایی کلیوی مزمن و شروع درمان مناسب در این مرحله بیشترین بازده را دارد. درمان تحت نظارت نفرولوژیست در این مرحله از بیماری کلیوی مزمن به حفظ باقیمانده عملکرد کلیه برای مدت‌زمانی طولانی‌تر کمک می‌کند. وقتی‌که سطح کراتینین سرم به 5 میلی‌گرم در دسی لیتر برسد، 80 درصد عملکرد کلیه از بین رفته است. این مقدار نشانه عملکرد به‌شدت مختل کلیوی است. درمان صحیح این مرحله برای حفظ مقدار عملکرد باقیمانده کلیه ضروری است؛ اما باید به خاطر داشت که این مرحله آخر نارسایی کلیوی مزمن است و فرصتی برای حصول بهترین نتیجه درمان متاسفانه ازدست‌رفته است. وقتی‌که سطح کراتینین سرم 10 میلی‌گرم / دسی لیتر است یعنی 90 درصد عملکرد کلیه از بین رفته است و این حالت نشانه مرحله آخر بیماری کلیوی است. در این مرحله از نارسایی کلیوی مزمن ، فرصت درمان بیمار با دارو تقریباً از دست رفته است. در این مرحله بیشتر بیماران به شکلی از درمان جایگزین، مانند دیالیز (پیوند کلیه) نیازمند هستند.

افسانه: وقتی یک‌بار دیالیز در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه انجام شد، تبدیل به نیاز دائمی خواهد شد.

واقعیت: خیر. عوامل متعددی وجود دارند که تعیین می‌کنند نیاز به دیالیز دائمی یا موقت است. نارسایی کلیوی حاد یا آسیب کلیوی حاد موقت است و نوع برگشت‌پذیری از نارسایی کلیه است. معدودی از بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی حاد ممکن است تنها برای مدت‌زمان کوتاهی به دیالیز نیاز داشته باشند. کلیه‌ها، با درمان مناسب و جلسات دیالیز معدود معمولاً در نارسایی کلیوی حاد کاملاً بهبود می‌یابند. تاخیر در دیالیز به دلیل ترس دائمی شدن دیالیز می‌توانند زندگی را به خطر بیندازد. نارسایی کلیوی مزمن نوع پیشرفته و برگشت‌ناپذیری از نارسایی کلیه است. مرحله پیشرفته بیماری کلیوی مزمن (مرحله نهایی بیماری کلیوی) نیازمند دیالیز منظم و مادام‌العمر یا پیوند کلیه است.

افسانه: دیالیز نارسایی کلیوی را درمان می‌کند.

واقعیت: خیر، دیالیز نارسایی کلیوی را درمان نمی‌کند. دیالیز به‌عنوان درمان «جایگزین» کلیه شناخته می‌شود. دیالیز روشی موثر و حافظ زندگی در نارسایی کلیوی است که مواد زائد و مایعات اضافی را برداشته و الکترولیت‌ها و اختلالات اسید و باز را تصحیح می‌کند. اگر چنین موادی در فردی جمع شود، ممکن است منجر به مرگ شود. دیالیز عملکردی از کلیه را انجام می‌دهد که خود کلیه دیگر قادر به انجام آن نیست.

 افسانه: پیوند کلیه از جنس مخالف (زن و مرد) به یکدیگر انجام‌پذیر نیست.

 واقعیت: مردان و زنان می‌توانند کلیه‌هایشان را به جنس مخالف اهدا کنند زیرا ساختار و عملکرد کلیه‌ها در هر دو جنس یکی است.

افسانه: حالا که فشارخون طبیعی است، دیگر نیازی به مصرف قرص‌های ضد فشارخون ندارم. با نخوردن قرص‌ها احساس بهتری دارم، پس چرا باید آن‌ها را مصرف کنم؟

واقعیت: بسیاری از بیماران مبتلا به فشارخون بالا داروهایشان را بعدازاینکه فشارخونشان به سطح کنترل‌شده‌ای رسید قطع می‌کنند، زیرا هیچ علامتی ندارند یا احساس می‌کنند که بدون داروهای ضد فشارخون حالشان بهتر است؛ اما فشارخون بالای کنترل نشده یک قاتل خاموش است که در طولانی‌مدت منجر به مشکلات جدی مانند حملات قلبی، نارسایی کلیه و سکته می‌شود. به‌منظور محافظت از ارگان‌های حیاتی بدن، ادامه مصرف منظم داروهای تجویزشده و کنترل فشارخون حتی در فقدان علائم نیز ضروری است.

افسانه: تنها مردان کلیه‌هایی دارند که در کیسه‌ای بین پاها قرارگرفته است.

 واقعیت: در مردان و زنان، کلیه‌ها در قسمت بالایی و پشتی شکم با اندازه، شکل و عملکرد یکسان قرارگرفته است. در مردان ارگان مهم تناسلی، بیضه‌ها، در کیسه‌ای بین پاها قرارگرفته است.

افسانه‌ها و واقعیت‌های مربوط به بیماری‌های کلیوی قسمت اول

بیشتر بخوانید