جراحی قلب باز به نوعی جراحی گفته می‌شود که در آن قفسه سینه باز می­شود و بر روی عضلات، دریچه‌ها یا شریان‌های قلب عمل جراحی انجام می­گیرد. با توجه به منبع مورد اعتماد موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، پیوند بای پس عروق کرونر (CABG) رایج‌ترین نوع جراحی قلب است که در بزرگ‌سالان انجام می‌شود. در طی این جراحی، یک شریان یا ورید سالم به یک شریان کرونری مسدود شده پیوند می‌شود. این امر به شریان پیوند شده اجازه می‌دهد تا شریان مسدود شده را “بای پس” کند و خون تازه را به قلب برساند.

پیوند عروق کرونر (CABG) که به‌عنوان جراحی بای پس قلب نیز شناخته می­شود، رایج ­ترین نوع جراحی قلب باز است. این نوع جراحی روشی برای بازگرداندن جریان خون به نواحی قلب شما محسوب می­شود. انسداد شریان می‌تواند جریان خون را قطع کند و باعث حمله قلبی یا علائمی شبیه حمله قلبی شود. جراحی پیوند عروق کرونر با استفاده از رگ‌های خونی سایر قسمت‌های بدن شما برای ایجاد یک مسیر انحرافی در اطراف انسداد، جریان خون را بازیابی می‌کند.

در صورت گرفتگی یا مسدود شدن رگهای قلب، جراحی قلب باز یک گزینه درمانی به شمار می رود. جریان خون، پس از عمل بای پس قلب، محل انسداد را دور زده و به مسیر خود ادامه می دهد. در این فرایند یک رگ سالم از پا، دست یا قفسه سینه برداشته و به دو طرف ناحیه انسداد پیوند داده می شود. با ایجاد این مسیر جدید، مقدار جریان خون رونده به عضله قلب بهبود می یابد. 

لازم به ذکر است این جراحی، بیماری قلبی که عامل انسداد عروق شما شده است را درمان نمی کند (تصلب شرایین یا بیماری شریان های کرونری از جمله این موارد هستند)، بلکه عملکرد قلب را بهبود بخشیده و خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی را کاهش میدهد. با این حال، این روش می تواند علائمی همچون درد قفسه سینه و تنگی نفس را برطرف کند. 

ویژگی های عمومی یک جراح قلب

جراحان قلب ابتدا باید از نظر حرفه‌ای جراحان خوبی باشند. جراحان به توانایی فنی، قضاوت صحیح، توانایی کار با یک تیم، توانایی حل سریع مشکلات پیچیده تحت استرس زیاد، مسئولیت‌پذیری و نگرش کنجکاوی و هیجان نسبت به موارد چالش برانگیز نیاز دارند.جراحان اغلب باید با داشتن اطلاعات محدود و تکیه بر تحصیلات، غرایز و قدرت قضاوت خود، تصمیمات زندگی یا مرگ اتخاذ کنند تا در این شرایط بهترین نتیجه درمان را داشته باشند.

از بین ویژگی های بهترین جراح قلب باید به مهارت‌های فنی اشاره کرد. جراحان برتر قلب به طیف وسیعی از مهارت‌ها و دانش فنی نیاز دارند. همچنین به شخصیتی نیاز است که قادر به انطباق و سازگاری با پیشرفت‌های جدید و پیوسته باشد. زیرا حرفه جراحی نیازمند فناوری‌های نوین و تکنولوژی پیشرفته است. به علاوه، جراحان باید تمام مهارت‌های اولیه جراحی مانند مهارت‌های دستی را داشته باشند.

جراح قلب چه تحصیلاتی دارد؟​

همه جراحان قلب ایرانی، با شرکت در کنکور تجربی و قبولی در آن، دوره پزشکی عمومی را گذرانده‌اند. بعد از مرحله عمومی، کسی که قصد دارد جراح و متخصص قلب شود باید به‌مدت ۴ تا ۵ سال، تحت آموزش جراحی عمومی قرار بگیرد. پس از طی کردن موفقیت‌آمیز این مرحله، دوره ۲ یا ۳ ساله‌ای برای آموزش فلوشیپ تخصصی قلب نیاز است. بسیار خب! اگر قصد داشتید جراح قلب شوید، باید به شما بگوییم که بعد از دوره تکمیلی تخصصی یا همان فلوشیپ، می‌توانید لباس سبز و دستکش‌هایتان را بپوشید و به اتاق عمل بروید! اما اگر قصد دارید به طور خاص و ویژه جراحی قلب کودکان انجام دهید و یا در عمل پیوند قلب نیز تبحر پیدا کنید، نیاز است تا بازهم در دوره‌های آموزشی تکمیلی شرکت کنید.

تخصص در زمینه ‌های خاص قلب و عروق: 

به طور کلی، شما باید جراح قلبی را پیدا کنید که در حوزه مشکلی که برای آن کمک می‌خواهید متمرکز شده باشد. جراحی قلب شامل زیر شاخه های متنوعی می باشد که جراحان قلب پس از پایان دوره تحصیل خود در یک یا چند مورد از این زیرشاخه ها مهارت های جراحی خود را ارتقا میدهند:

• گرفتگی عروق کرونری قلب
• تعویض و یا ترمیم دریچه های قلبی
• اصلاح آنوریسم و دایسکشن آئورت
• جراحی ناهنجاری های مادرزادی قلب
• انجام اعمال جراحی به روش غیر تهاجمی (بدون نیاز به جراحی باز)
• اعمال جراحی نارسایی قلب

بهترین جراح قلب کیست؟

باتوجه به آنچه که درباره ویژگی‌های جراح قلب خوب مطرح شد، تشخیص بهترین جراح کار دشواری نیست.کافی است یک‌بار برای ویزیت به مطب پزشک بروید و ضمن رویارویی با او از بیماران قدیمی درباره مهارت‌ها و توانمندی‌های دکتر پرس‌و‌جو کنید. جست‌و‌جو در صفحات وب هم گاها اطلاعات ارزشمندی درباره پزشک مورد نظر به شما ارائه می‌کند.

یکی از معروف‌ترین و حاذق‌ترین جراحان قلب ایران، دکتر فروزان نیا است که سابقه درخشانی در انجام اعمال جراحی سخت و نجات جان بسیاری از بیماران داشته است. امکان دریافت نوبت از این جراح قلب به صورت اینترنتی نیز وجود دارد و چنانچه به دنبال پزشکی هستید که عمل قلب و عروق، دریچه قلب، ریه، قفسه سینه و مری انجام دهد، می‌توانید با آرامش، پرونده معالجه خود را به دکتر فروزان نیا بسپارید.

دکتر سید خلیل فروزان ‌نیا فوق تخصص جراحی قلب‌ و عروق، استاد دانشگاه تهران و دارای فلوشیپ پیوند قلب و ریه از انگلستان و مدرک جراحی روبوتیک از طرف انجمن جراحان قلب اروپا است. در کارنامه پزشکی ایشان می توان بیش از بیست هزار جراحی موفق در زمینه های جراحی عروق کرونر (به روش باز و بدون پمپ)، ترمیم و تعویض دریچه‌های قلب، جراحی دریچه‌های قلب به روش ترانس کاتتر، جراحی آئورت، جراحی اندوواسکولار، جراحی بیماری‌های مادرزادی قلب، عمل‌های مجدد قلب، جراحی تومورهای قلب و پیوند قلب مشاهده کرد.