ریزش مو، طاسی سر و آلوپسی آندروژنتیک

دکتر امید زرگری

view
 
ریزش مو در میان تمام انسان ها به درجاتی اتفاق می افتد و اگر چه این روند تا میزان زیادی فیزیولوژیک تلقی می شود، ولی به علت نقش قابل توجه ای که مو در زیبایی انسان و در روابط وی بازی می کند، غالباً باعث می شود که افراد در جستجوی درمان این روند طبیعی برآیند.
طاسی معمولی مو یا آلوپسی آندروژنتیک شایعترین علت کم شدن موها است که در هر دو جنس زن و مرد رخ می دهد و با مینیاتوری شدن فولیکول های مو و کوتاه شدن فاز رشد مو مشخص می شود.

 لازم به ذکر است که موهای سر سه مرحله مشخص را طی می کنند.


اول فاز آناژن یا رشد مو است که ممکن است بین 2 تا 6 سال طول بکشد و حدود 90 درصد موهای سر بطور طبیعی در این مرحله قرار دارند. مرحله بعدی فاز کاتاژن است که حدود یک درصد موها را شامل می شود و حدود سه هفته طول می کشد و بعد مرحله استراحت مو یا مرحله تلوژن است که حدود سه ماه به طول می انجامد. تغییر در درصد موها در مراحل مختلف یکی از علل ریزش مو به حساب می آید.
تاثیری که ریزش مو در افراد میگذارد کاملاً متفاوت است. برخی به راحتی آن را می پذیرند، در حالیکه بسیاری هم از آن وحشت زده و نگران می شوند طوریکه از هرروشی برای مداوای آن استفاده می کنند و کم نیستند مواردی که این روشها بسیار گران و درعین حال بی اثر هم هستند.

علت چیست؟


غالباً بیماران درمورد علت ریزش مو می پرسند. شکی نیست که ژنتیک عامل اصلی است، اما مکانیسم ان بخوبی روشن نیست و نحوه توارث وابسته به یک ژن نبوده، تحت تاثیر ژن های مختلف است. غالباً پسران افراد طاس شانس بیشتری برای طاسی دارند، در حالیکه این رابطه بین مادران و دختران آنها کمتر مطرح است.
بطور خلاصه باید گفت که طاسی معمولی سر به علت اثر هورمونهای آندروژن در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند، اتفاق می افتد.
هرچند آندروژن اصلی بدن تستوسترون است، اما متابولیت آن یعنی دی هیدروتستوسترون که با واسطه آنزیم 5 آلفا ردوکتاز ساخته میشود، نقش اساسی در ایجاد آلوپسی آندروژنتیک را دارد و غالب داروهای جدید هم معطوف به همین آنزیم هستند.
باید اضافه کرد که بین افزایش فشار خون و طاسی سر رابطه ای وجود دارد. همچنین طاسی سر با مصرف سیگار نیز مرتبط است.

تشخیص بیماری


همانطور که گفته شد نازک شدن موها در هر دو جنس رخ می دهد و در حدود نیمی از افراد قبل از 50 سالگی، درجات مشخص از طاسی را پیدا می کنند. غالباً ریزش مو در مردان زودتر رخ می دهد و الگوی آن از نظر بالینی با شکل طاسی در زنان متفاوت است. پیش از درمان باید مطمین شد که علت دیگری (مشکلات تیرویید، سایر مشکلات هورمونی، فقر آهن و غیره) برای ریزش مو وجود ندارد.
در بیشتر موارد، تاریخچه بیماری و معاینه بالینی کافی است، اما گاهی آزمایشات پاراکلینیکی نیز لازم می شود.
در زنان ، چنانچه نامنظمی پریود ، نازایی ، افزایش موهای زاید ، ترشح شیر از پستان ها و آکنه کیستیک شدید وجود داشته باشد بررسی های هورمونی ضرورت پیدامی کند .
هر چند در اکثر موارد هورمون ها کاملاً طبیعی هستند و این پاسخ فولیکول های مو به آندروژن ها است که دچار تغییر شده و باعث ریزش مو گشته است .
در عین حال گاهی بیماریهای تیرویید و سایر غدد درون ریز ، اختلالات تغذیه ای ، کمبود آهن ، مصرف برخی داروها ، عفونت های شدید و بیماریهای داخلی نیز باعث ریزش مو می شوند که پزشک معالج با توجّه به تاریخچه بیماری و علایم بالینی و آزمایشات به وجود آنها پی می برد .

درمان

آنچه بیش از هرچیز بیماران می خواهند بدانند ، درمان طاسی سراست

. پیش از آن ذکر چند نکته کلی ضروری است ،
با توجه به اینکه طاسی سر، ارتباطی با سلامتی فرد ندارد، راحت ترین راه آن است که اصولا با آن کنار آمده و به دنبال درمان نرویم. این راهیست که اکثر مردان در پیش می گیرند.

اما اگر قرار است که درمان انجام شود باید به دو نکته توجه کرد:

یکم اینکه هرچه سریعتر درمان آغاز شود، احتمال موفقیت بیشتر است و دوم اینکه درمان بسیار طولانی خواهد بود. پیش از شروع درمان، به چند نکته دیگر نیز میبایست توجه کرد:
·      از مصرف فراورده هایی که به مو یا پوست سر آسیب می رسانند خودداری کنید . مواد صاف کننده مو از جمله این فراورده ها هستند .
·        یک تغذیه مناسب ، بخصوص پروتیین کافی برای سلامت مو حیاتی است .
·        در صورت امکان از مصرف داروهایی که باعث ریزش مو می شوند خودداری کنید
·         تمام درمانهای  موجود برای ریزش مو می بایست برای مدت های طولانی و بعضاً تا آخر عمر استفاده شوند .

·       ماینوکسیدیل :


مینوکسیدیل موضعی، از سال 1984 در درمان طاسی سر مجوز گرفته است.
·        مصرف ماینوکسیدیل موضعی با افزایش طول مرحله رشد مو و افزایش میتوز باعث کاهش ریزش مو و رویش آن می شود ، در مورد این دارو باید توجه داشت که اثرات آن پس از حدود 4ماه ظاهر می شود در ابتدای مصرف برخی دچار ریزش موهای موقتی می شوند که نباید ایجاد نگرانی کند . نکته مهم دیگر آن است که با قطع مصرف آن ، موها مجدداً ریزش پیدا کرده و به وضعیت سابق برمی گردند. علاوه بر این برخی دچار افزایش موهای صورت می شوند که این مسیله به ویژه در زنان میتواند ایجاد نگرانی کند .

·        استرادیول :


·        به نظر میرسد مصرف 17-آلفا استرادیول با تحریک آروماتاز و تبدیل متابولیسم تستوسترون به 17-بتا-استرادیول و کاهش سنتز دی هایدروتستوسترون باعث بهبود رویش مو میشود

هورمون های ضد آندروژن


·        : با نظر پزشک ، در مواردی می توان ازاستروژن های خوراکی ، اسپیرونولاکتون و سیپرو ترون استات دردرمان استفاده کرد .بدیهی است که این درمانها تنها در زنان قابل مصرف است .

·        فیناستراید :


·        فیناستراید خوراکی است به میزان یک میلی گرم در روز دارویی است که با مهار اختصاصی آنزیم 5- آلفا-ردوکتاز تیپ دو باعث افزایش رشد مو شده و در حدود 3/2 مردان اثرات بهبود دهنده دارد . این دارو درحال حاضر تنها برای مردان مجاز شناخته شده است و مصرف آن در زنان می تواند باعث ایجاد ناهنجاریهایی در جنین شود . فیناستراید داروی کم خطری است که با داروی دیگری تداخل نداشته ، تاثیری روی کبد ، کلیه ، مغز استخوان ، چربی های خون و... ندارد . این دارو ممکن است قوای جنسی را در درصد کمی از مردان کم کند اما تاثیری روی ساخت اسپرم و باروری مردان ندارد.

دوتاستراید:


دوتاستراید از فیناستراید قوی تر است، طوریکه تا 90 درصد سطح سرمی دی هایدروتستوسترون را کاهش میدهد.

درمان های جراحی :


     ریزش موی آندروژنتیک، بخصوص در موارد شدید داشته است. مایکروگرافت نتایج خوبی در درمان امروزه روشهای ·        

درمان های آینده:


داروهای دیگری چون آنتی آندروژن های موضعی و نیز لاتانوپروست که یک آنالوگ پروستاگلاندین است، جزو درمان های احتمالی آینده خواهند بود. شاید در آینده ای نه چندان دور ، ژن تراپی راه حل کاملی برای این مشکل دیرینه بشر پیدا کند . تا آن زمان به داروهای موجود بسنده کنید و به دنبال معجزه نباشید!
از آنجایی که درمان قطعی برای طاسی سر وجود ندارد، بازار برای ادعاهای دروغین بسیار فراهم است. تجربه من آن است که تقریبا تمامی این داروها که به اشکال مختلف و با اسامی گوناگون چون گیاهی و ارگانیک و غیره تبلیغ میشوند، از این دسته بوده، عملا هیچ تاثیری در درمان ندارند. همینطور به نظر نمیرسد که لیزر یا پی آر پی، به تنهایی هیچگونه تاثیری در درمان طاسی سر داشته باشند.

دیدگاه ها

ارسال دیدگاه

ورود به سایت

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟

نام کاربری ندارید! ثبت نام کنید