به وجود سنگ در کلیه حالب و مثانه به اصطلاح سنگ های ادراری گفته می شود. دستگاه ادراری شامل کلیه ها، حالبها (که در واقع ادرار را از کلیه ها به مثانه می رساند)، مثانه و مجرای خروجی ادرار گفته می شود.

سنگ های ادراری کودکان و نوجوانان

از املاح و مواد معدنی موجود در ادرار تشکیل می شود. گاهی این املاح و مواد معدنی با هم ترکیب و تشکیل سنگ می دهند. کودکان نیز مانند بزرگسالان دچار سنگ های ادراری می شوند.
اغلب سنگهای ادراری با ادرار کردن کودک از دستگاه ادراری دفع می شوند. اما گاهی این سنگها در این مسیر ممکن است گیر کنند و برای کودک یا شیر خوار ایجاد درد، بی قراری، خون در ادرار و علایم دیگرکند.

سنگ های ادراری چه علایمی دارند؟

علایم سنگ های ادراری کودکان شامل:

1. ‍ درد در ناحیه شکم و کمر
2. خون در ادرار که رنگ آن را به قرمز یا صورتی تغییرمی دهد
3. در در هنگام ادرار کردن
4. تکرر ادرار
5. تهوع و استفراغ

گریه و تحریک پذیری در زمان ادرار کردن

گاهی کودکانی که سنگ ادراری دارند هیچ یک از علایم یاد شده را ندارد و پزشکان به طور اتفاقی پی به وجود سنگ در دستگاه ادراری می برند. به عنوان مثال ممکن است از وجود خون در ادرار و یا تصویر برداری هایی که برای مقاصد دیگر درخواست می شود متوجه وجود سنگ در کلیه ها و مجاری ادرار گردند.

بعد ازتشخیص سنگ ادراری،باید به پزشک مراجعه نمایند؟

در صورت پی بردن به وجود سنگ در سیستم ادراری حتماً باید برای ویزیت نزد پزشک مراجعه نمایند. چون در صورت عدم درمان ممکن است دچار عفونت کلیوی و یا انسداد در مسیر ادراری گردد.

برای تشخیص سنگ ادراری آیا لازم است آزمایش انجام شود؟

بعد از معاینه ممکن است پزشک برای کودک درخواست آزمایش ادرار و گاهی خون نماید. گاهی ممکن است درخواست تصویربرداری هایی مانند سی تی اسکن ، X-Ray و سونوگرافی نماید.

تصویر برداری های یاد شده نمایی از داخل بدن را به تصویر میکشد. اندازه و محل قرار گیری سنگ در مسیر ادراری با روشهای یاد شده مشخص می گردد.

سنگ های ادراری چگونه درمان می شوند؟

درمان سنگ های ادراری در هر کودکی ممکن است متفاوت از دیگران باشد. به طور کلی به عوامل زیر بستگی دارد:

• اندازه، نوع سنگ و محل انتشار
• میزان و شدت درد ناشی از سنگ
• به میزان و شدت تهوع و استفراغ
• آیا او می‌تواند به مقدار کافی مایعات مصرف نمایند.

اگر اگر اندازه سنگ کوچک باشد علایم کودک کوتاه مدت باشد معمولاً ادامه درمان می تواند در منزل و به صورت سرپایی انجام شود.در زمان حضور در خانه باید به مقدار کافی مایعات مصرف نماید.

گاهی ممکن است برای تسکین درد از داروهای مانند ایبوپروفن استفاده شود. معمولاً پزشک از شما درخواست می کنند که کودک در زمان ادرار کردن ادرار خود را در یک ظرف شفاف خالی نماید.

چه زمانی کودک برای درمان سنگ ادراری باید بستری گردد؟

• زمانی که سنگ مسیر ادراری را مسدود نماید
• درد شدید ،تهوع و استفراغ شدید
• کودک نتواند به مقدار کافی مایعات مصرف نماید

چه درمانی برای سنگ کلیه کودکان در بیمارستان انجام می شود؟

• برای تسکین درد ممکن است از داروهای خوراکی ویا وریدی ضدردرد(برای این منظور حتما باید برای او مسیر وریدی ویا باصطلاح سرم گذاشته شود)
• داروهایی که به دفع سنگ کمک می نمایند
• دادن مایعات از طریق ورید
• کمک کردن برای برداشتن سنگ از دستگاه ادراری و یا تکه تکه کردن یا به اصطلاح شکستن سنگ،که برای این منظور ممکن است:
• ازسنگ شکنی برون اندامی با دستگاه سنگ شکن استفاده شود
• برداشتن سنگ از طریق جراحی محدود که معمولاً با ایجاد یک برش بسیار کوچک و فرو بردن دستگاهی در داخل کلیه ها PCNL
• با فرو بردن لوله ی کوچک به داخل سیستم ادراری و برداشتن سنگ از این طریق TUL

آیا ممکن است کودک من سنگی دیگر هم داشته باشد؟

باید گفت پاسخ این سوال مثبت است. هر کودکی که دچار سنگ ادراری می شود ممکن است در آینده هم سنگهای جدیدتری پیدا نماید.

برای پیشگیری از تشکیل سنگ مجدد،مصرف مایعات فراوان را،فراموش نکنید.

البته ممکن است پزشک با انجام تست های ادراری و آنالیزی که برای سنگ انجام می دهد نوع آن را تشخیص دهند و بر اساس نوع سنگ،درمان و تغذیه مناسب برای آن سنگ تجویز و توصیه شود.