چالش مادران برای از شیر گرفتن یا تغییر شکل تغذیه کودکان

دکتر منیژه تبریزی

view

چالش مادران برای از شیر گرفتن یا تغییر شکل تغذیه کودکان قابل حل است 

اگر کودک شیر مادرخوار است این تغییر تغذیه زمانی روی میدهد که کودک بطور طبیعی شروع به کسب مهارتهایی میکند که وی را قادر میسازد که با فنجان و قاشق بتواند بنوشد و غذا بخورد.
برخی مادران ممکن است تصمیم بگیرند که شیر خوار خود را از شیر مادر به سمت تغذیه با شیشه شیر ببرند یا در مورد بچه بزرگتر مستقیما وی را از شیر مادر گرفته و با فنجان لبه دار تغذیه کنند.
این نحوه تغییر شیر دهی میتواند نسبی یا کامل باشد. نسبی به این معناست که مادر قرار است به سر کار برود و لذا کودک را فقط صبح زود و زمان خواب شب با شیر خود تغذیه میکند و در بقیه اوقات شیرخوار توسط یک پرستار با شیشه شیر تغذیه میشود .‌
بعضی دیگر از مادران قصد دارند که شیر خود را بطور کامل قطع کنند وبر حسب سن کودک با شیشه یا فنجان به وی شیر میدهند.این نوع قطع شیر مادر بطور کامل است.
اگر کودک شما با شیشه شیر میخورد، تغییر تغذیه با یک فنجان وقتی میتواند صورت گیرد که شیر خوار بتواند فنجان را بدست بگیرد و ان را به سمت دهان ببرد.
خیلی خوب است اگر برای شش ماه اول شیر خوارتان را با شیر مادر از طریق سینه خود تغذیه کنید و خیلی بهتر انکه منحصرا به وی شیر مادر بدهید. بسیاری از سازمانهای بهداشتی از جمله انجمن اطفال و بهداشت کانادا، شیر مادر را برای حد اقل شش ماه اول عمر کودک توصیه میکنند و اینکه پس از شش ماه بتدریج غذاهای جامد شروع شود و در عین حال شیر مادر تا دو سال یا بیشتر در کنار غذاهای جامد ادامه یابد.
مهم است که شروع غذای کمکی بعد از شش ماهگی باشد. زیرا کودکان از این سن نیاز به تجربه کردن مزه ها و قوام مختلف مواد غذایی دارند و این نیاز از راه افزودن غذای جامد براورده میشود.
پس از انکه غذاهای جامد وارد رژیم غذایی شیر خوار شد، بایستی شیر مادر یا شیر خشک نیز در کنار انها ادامه یابد تاحداقل سن کودک به دوازده ماهگی برسد و با این روش میتوانیم اطمینان داشته باشیم که کودک تغذیه مناسبی در یافت کرده است. خیلی از کودکان حدود نه تا دوازده ماهگی اماده هستند که سینه مادر را ترک کنند و تا این زمان غذاهای جامد راهم بخوبی تحمل کرده اند.
در این حالت مادر متوجه میشود که کودک علاقه کمتری برای گرفتن پستان مادر نشان میدهد ویا فقط چند دقیقه شیر میخورد و سپس سینه را پس میزند.

 

بیشتر بخوانید:شروع شیرمادر و از شیر گرفتن شیرخوار

 


علایم زیر را بعنوان نشانه های قطع شیر دهی در نظر نگیرید:


بعضی اوقات شیرخوار سینه را نمیگیرد بدلیل اینکه طعم شیر تغییر کرده است.
این امر میتواند بدلیل تغییرات هورمونی مادر در زمان پریود، یامصرف یک غذای ادو‌یه دار تند تو‌سط مادر باشد.
گاهی شیرخوار سرحال نیست یا بیمار میباشد یا در حال دراوردن دندان است .

یا مثلا سرما خورده است.

در این زمانها میتوانید شیر را دوشیده و به این طریق ترشح شیر را برقرار نگهدارید تا ان زمان که حال کودک بهتر شود.

یک محیط شلوغ و ناارام میتواند باعث شود که کودک احساس ارامش نکند و نتواند روی شیر خوردن تمرکز کند.

 

بیشتر بخوانید: از شیر گرفتن کودک در شب

 

گرفتن سینه از کودک و تغذیه با بطری:


زمانیکه شیر دهی خوب پیش میرود و معمولا سه تا چهار هفته پس از تولد خیلی از مادران میخواهند که گاهگاهی بتوانند کودکشان را با شیر خشک و از طریق شیشه تغذیه کنند. مادرانیکه شاغلند و ساعاتی را بیرون از خانه به سر میبرند میخواهند که کودکشان با شیشه اشنا شود تا به این صورت مادر بتواند در ساعات اشتغال نیز توسط یک پرستار به کودکش شیر بدهد.بعضی شیر مادر خوارها شیشه را خیلی راحت قبول میکنند ولی بعضی دیگر بسهولت نمی پذیرند و مقاومت میکنند و لذا خیلی از مادرها از اینکه باید سر کار بروند و در عین حال کودک نیز شیر خشک را نمیپذیرد وحشت زده میشوند.
بهتر است در زمان شیر دادن با شیشه ارامش خود را حفظ کنید .احتمالا کودک شما در ابتدا با رو برگرداندن و تغییر قیافه و تف کردن سر شیشه، به این تغییر نحوه تغذیه پاسخ خواهد داد.

سعی کنید که اورا مجبور به گرفتن شیشه در هر موقعیتی نکنید و تلاش خود را در این جهت اگر میبینید که کودک ناراضی است و دلش نمیخواهد بخورد متوقف کنید.

 

بیشتر بخوانید: شروع شیرمادر و از شیر گرفتن شیرخوار

 


از توصیه های زیر جهت ترغیب کودک خود بخوردن از طریق شیشه استفاده نمایید:


یک زمان ده تا پانزده دقیقه را اختصاص دهید به اینکه بدون مزاحمت از سایر جوانب فقط بخواهید با شیرخوار در این زمینه تمرین کنید.
زمانی را به این منظور برگزینید که کودک خواب الوده نبوده و تا حدودی گرسنه باشد.از اینکه در مواقع گرسنگی شدید به کودک شیشه شیر بدهید اجتناب نمایید .زیرا که شیرخواری که خیلی گرسنه است و بد اخلاق شده حوصله پذیرش چیز جدید را بهیچ عنوان ندارد.
ابتدا شیری که از سینه از قبل دوشیده اید به کودک از راه شیشه بچشانید. شیر را ابتدا گرم کنید و در ضمن مواظب باشید که بیش از حد گرم نشود. از انجا که بو و طعم سر شیشه ها متفاوت با نوک سینه مادر است، داشتن یک مایع اشنا میتواند کودک را ترغیب به پذیرفتن و امتحان روش جدید تغذیه ای بنماید.
اگر کودکتان پستانک میخورد ابتدا شکلی از سر شیشیه را که شبیه به پستانک اوست به وی تعارف کنیدو قبل از تعویض سر شیشه همواره اجازه دهید تا به یکی عادت کند. امتحان انواع مختلف سرشیشه تنها باعث گیج شدن بیشتر کودک خواهد شد و لذا از اینکار پرهیز نمایید.
سرشیشه را به ارامی و ملایمت به کودک تعارف کنید. در ابتدا بگذارید سر شیشه با لبهای شیرخوار تماس پیدا کند.و واکنش کودک را در این حالت ملاحظه کنید.
با زور سر شیشه را داخل دهان وی نکنید. در عوض بگذارید که خودش به ارامی انرا بداخل دهان ببرد .کمی شیر را از طریق نوک سر شیشه دوشیده و به لبها یا زبانش بمالید. قبل از انکه کودک اعتراض کند شرشیشه را خارج کنید.
همواره لبخند زده و در تمام این مدت با صدای ارامش بخشی با کودک حرف بزنید، زیرا کودکان به حالات چهره مادر یا پرستار خود بخوبی توجه میکنند.

اگر کودک بد اخلاق نیست و با شیشه بد تانمیکند سر شیشه را کمی بیشتر بداخل دهان وی وارد کنید و اجازه دهید تا با زبان خودش انرا پیدا کند.لبخند بزنید و سخنان تشویق امیز با صدای ملایم و ارام بگویید.مراقب باشید که شیشه را داخل دهان کودک با فورس زیاد وارد ننمایید زیرا ممکن است باعث تحریک وی به اق زدن شود و همچنان روحیه مثبت خود را حتی اگر با این روش هم موفق نشدید خفظ کنید.

اگر کودک شروع به نق نق زدن و کج خلقی کرد، سعی کنید با حرف زدن با یک تون ارام او را ساکت کنید و به محض اینکه ارام شد ،سرشیشه را خارج نمایید .اجازه ندهید خیلی بد خلقی کند تا شما نیپل یا نوک شیشه را از دهانش خارج کنید.و بهتر است که قبل از انکه خیلی نق بزند این کار را انجام دهید یا اینکه ابتدا او را با صدای ارام خود ساکت کرده وسپس سرشیشه را خارج کنید .
بیش از ده دقیقه را صرف تمرین شیشه نکنید .واگر کودک یا خودتان در طی این مدت عصبانی و خسته میشوید زودتر این کار را خاتمه دهید.بهتر است با روحیه خوب این روند را تا یکجا تمام کرده و ادامه را برای روز بعد بگذارید.
گرفتن ازسینه مادر یا شیشه و تغذیه با فنجان :
بسیاری از شیر مادر خوارها هرگز خوردن از طریق شیشه را قبول نمیکنند .و بجای شیشه میتوان انها را از طریق یک فنجان تغذیه نمود .از شش ماهگی و پس از ان ،شما میتوانید دادن فنجان را به فرزندتان اغاز کنید .یاد اوری یکسری نکات در این زمینه خالی از لطف نیست :
شیر مادر یا خشک را از راه فنجان به کودک بنوشانید .تغییر دادن بسمت تغذیه با فنجان زمانی ساده تر است که مایعی اشنا با ذایقه کودک به وی تعارف شود .میتوانید گاهی فنجان را با چیزی از قبیل اب پر کنید و لی در این دوره اموزش جز در مواردی که کودک واقعا نیاز دارد به او سینه یا شیشه تعارف نکنید و اگر هم میدهید به مقدار کم داده و زود از وی بگیرید .
زمان خوبی را برای از شیر گرفتن انتخاب کنید:
سعی کنید این کار را زمانی که کودک بیشترین نیاز را به شیر شما دارد انجام ندهید ،چون در چنین شرایطی این تغییر قطعا برایش خوشایند نخواهد بود.

بخصوص برای یک شیر مادری این تغییر میتواند بسیار ازاردهنده باشد.
وقتی کودک بیمار است ،دارد دندان جدید در میاورد ،یا خودش را با شرایط جدید رفتن شما به سر کار تطبیق میدهد ،سعی نکنید اورا از شیر بگیرید .
کودک را تدریجا از شیر بگیرید:
پروسه گرفتن از شیر را به طور تدریجی پیش ببرید در این صورت، پذیرش برای هم کودک و هم شما،اسانتر میشود.اگر شیر مادر میدهید مطمین شوید که زمان کافی از نظر تماس فیزیکی با کودک خود خواهید داشت.
هر هفته یا هر چند هفته یک بار یک وعده شیر دهی را حذف کنید .سعی کنید اول ان وعده ای را حذف کنید که کودک کمترین علاقه را دارد.بجای تغذیه با شیشه یا سینه ، در ان وعده مقداری شیر دوشیده یا شیر خشک را همراه یک میان وعده به کودک بدهید.اگر گرفتن از سینه را خیلی سریع انجام دهید، سینه هایتان متورم شده و شیر اضافه در انها جمع میشود ولذا دردناک و سفت میگردد.میتوانید این مشکل را از طریق یک پمپ شیر دوش یا از طریق دوشیدن سینه با دست حل نمایید.تا از فشار داخل سینه کاسته شود.از گذاشتن کیسه یخ روی سینه به منظور کم کردن درد استفاده کنید.

 

**پیشنهاد ما به شما شنیدن این فایل صوتی هستچگونه کودکتان را در شب از شیر بگیرید فایل صوتی

 


نکات کلیدی:
از شیر گرفتن یک تغییر از یک نحوه تغذیه به نحوه دیگر میباشد. حد اقل شش ماه فرزندتان را با شیر خود تغذیه کنید و سپس غذاهای جامد را بتدریج وارد رژیم غذایی او نمایید.
خیلی از کودکان امادگی از شیر گرفتن را در سن نه تا دوازده ماهگی دارند .
برخی ازشیر مادریها به راحتی شیشه را قبول میکنند و حال انکه گروه دیگر مقامت شدید نشان می دهند .مهم است که در این پروسه ارامش داشته باشیم و روحیه مثبت خود رادر طی تغییر رژیم کودک از سینه به شیشه حفظ کنیم .بعد از رسیدن به سن شش ماه میتوانید نوشیدن از فنجان را بجای بطری اموزش دهید.

 

دکتر منیژه تبریزی

دکتر منیژه تبریزی۱۴ مطلب

کودکان
بیماریها و سلامت کودکان و نوزادان
دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران

متخصصین

دیدگاه ها

ارسال دیدگاه

ورود به سایت

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟

نام کاربری ندارید! ثبت نام کنید