روش دوشیدن شیرمادر و نگهداری آن

گاهی لازم است برای تغذیه نوزاد شيرتان را بدوشيد مثلاً در مورد نوزاد نارس و يا بيماري که در بيمارستان بستري است و با فنجان، استکان، قاشق، قطره چکان، سرنگ و يا حتي لوله به کودک بخورانيد.

موارد ديگرى که دوشيدن شير لازم و کمک کننده است:

•        شيرخواراني که به دليل نقايص جسمي لب و دهان و امثال آن قادر به مکيدن نيستند
•         مادران شاغلی که به هيچ وجه امکان تغذيه مستقيم در ساعت کار براي او وجود ندارد
•        بپیشگیری از احتقان پستان
•        مواردی کهبه  دليل بيماري مادر و يا کودک و يا هر علت ديگري مکيدن و تخليه پستان توسط کودک براي مدتي مقدور نباشد.

بیشتر بخوانید:فیلم روش صحیح دوشیدن شیر مادر

چگونه می توانم در دوشيدن شير موفق باشم؟

قبل از دوشيدن شير، بايد خود را آماده کنيد و بازتاب جريان شيرتان را تحريک کنيد. زماني از روز را براي دوشيدن شير انتخاب کنيد که پستان پر از شير باشد. پستان بيشتر مادران صبح ها پرتر هستند ولي عملاً در هر موقعي از روز مي توان پستان ها را دوشيد. براي مثال مي توان بعد از هر وعده تغذيه شيرخوار، شير اضافي را دوشيد و ذخيره نمود. 10 تا 20 دقيقه قبل از شروع دوشيدن کمي استراحت کنيد. يک ليوان شير، آب ميوه، چاي کم رنگ يا سوپ بخوريد. مايعات گرم بيشتر از مايعات سرد در ترشح شير کمک کننده هستند. هنگام دوشيدن در وضعيت راحتي بنشينيد و پاها را کمي بالا بگذاريد. خانه بايد ساکت و آرام باشد و به صدا درآمدن زنگ تلفن و يا زنگ منزل و ساير امور باعث قطع دوشيدن شير نشود. در هنگام دوشيدن شير به کودکتان فکر کنيد و يا تصور کنید او را  در آغوش گرفته اید و به او شیر می دهید. به عکس او نگاه کنيدتا به ترشح و جاري شدن شير کمک شود.

براي جريان يافتن بهتر شير، يک حوله گرم و مرطوب را به مدت 5 تا 10 دقيقه روي پستان و نوک آن قرار دهيد، يا حمام کنيد و يا پستان ها را ماساژ دهيد. بدين ترتيب که يک دست زير پستان و دست ديگر بالاي آن قرار گيرد. با حرکت يک يا هر دو دست هم زمان با هم از طرف قفسه سينه به طرف نوک پستان، مجاري شير لمس شده و شير به طرف مخازن آن که در زير هاله پستان قرار دارند، جريان پيدا مي کند.

بیشتر بخوانید:شیردهی مادر پس از یک سالگی نوزاد

چگونه بايد شيرم را بدوشم؟راههای زیاد شدن شیر مادر

با رعایت چند تمرين ساده مي توانيد به آسانی در دوشيدن شير موفق شويد. ایزارهایی  که براي دوشيدن شيراستفاده می شوند بايد تميز باشند. شيرتان را مي توانيد با دست يا شير دوش دستي و يا برقي بدوشيد. اين وسايل بعد از هر بار استفاده بايد فوراً شسته شوند. (شير دوش هاي دستي بهتر است مورد استفاده قرار نگيرند) دست ها را با آب و صابون، پستان را فقط با آب ساده بشوييد و ازمصرف هر گونه کرم، لوسيون، روغن و... خودداری کنيد.

دست بايد طوري قرار گيرد که دو انگشت زير پستان و درست در لبه تحتاني هاله پستان و شست در بالا روي لبه فوقاني هاله واقع شود. (براي خروج شير بايد روي اين قسمت فشار وارد شود نه به نوک يا خود پستان. زيرا فشار دادن نوک پستان نه تنها سبب جاري شدن شير نمي شود، بلکه موجب ترک خوردگي، سوزش و نازک شدن پوست نوک پستان هم مي شود)

بیشتر بخوانید:تغذیه ی شیرخوار از شیر مادر چند بار و به چه میزان لازم است؟

سپس بايد دست را به قفسه سينه تکيه داده و اول پستان را به طرف قفسه سينه و سپس به جلو آورد تا شير به آساني خارج وبا قرار دادن انگشتان در جهات مختلف هاله، مجاري ديگر شير هم تخليه مي شوند. براي جمع آوري شير از ليوان يا ظرف دهان گشاد (که قبلاً جوشانده ايد) استفاده کنيد.

گاهي لازم است زير پستان ديگرلیوان تمیزی قرار دهيد تا قطره هاي شيري که هم زمان با دوشيدن ازپستان مقابل ترشح مي شوند جمع آوري گردند.

از شيردوش هاي برقي به صورت تکي يا دو تايي (جهت دوشيدن همزمان پستان ها) نيز مي توانيد استفاده کنيد که قابل استريل درآب جوش بوده، با برق و باطري کار مي کنند و قدرت مکش آنها خوب است و بدون هيچگونه درد و ناراحتي مقدار بيشتري شير را در زمان بسيار کمتري از پستان هاي مادر مي دوشند و به هيچ عنوان با دست تماس ندارند، در نتيجه ميزان آلودگي نيز در دوشيدن شير به حداقل ممکن مي رسد. اين شير دوش ها در منزل و يا محل کار مادران شاغل قابل استفاده هستند.

بیشتر بخوانید:شیرخوار زیر یکسال چه موادغذایی بخورد؟

چه مدت مي توان شير دوشيده شده مادر را ذخيره کرد؟

ظرف های شیشه ای بهترین انتخاب و ظروف پلاستيکى سخت شفاف دومين انتخاب براى ذخيره کردن شيراست. ليوان و بطري که براي دوشيدن و ذخيره کردن شير مورد استفاده قرار مي گيرند، هميشه بايد قبلاً جوشانده شوند و پس از خنک شدن مورد استفاده قرار گيرند. شير دوشيده شده را بايد بلافاصله داخل يخچال و يا فريزر قرار داد.

• شير دوشيده شده در درجه حرارت اتاق به شرطي که دور از آفتاب، گرماي چراغ و يا شوفاژ باشد، حداکثر 6 تا 8 ساعت قابل استفاده است ولي بايد توجه داشت، شيري که دردرجه حرارت اتاق نگهداري شده باشد ديگر قابل فريز کردن نيست.
• شير دوشيده شده را مي توان تا 48 ساعت در يخچال نگهداري نمود و يا ظرف 30 دقيقه اول در يخچال گذاشت و سپس فريز کرد.
• شيردوشيده شده در قسمت جايخي يخچال تا 2 هفته و در فريزرهاي معمولی ( زير 18 درجه) تا 3 ماه و درفريزرهاي صنعتي (زير 32 درجه سانتي گراد) تا 6 ماه قابل نگهداري و استفاده است.
• ظرفي که براي فريزر کردن به کار مي رود بايد فقط تا سه چهارم از شير پر شود تا جاي يخ زدن نيز داشته باشد. تاريخ دوشيدن شير را روي ظرف بنویسید تا در هر بار استفاده، اول شيرهاي قديمي تر مصرف گردد.

بیشتر بخوانید:چالش مادران برای از شیر گرفتن یا تغییر شکل تغذیه کودکان

شير دوشيده شده منجمد را چگونه بايد ذوب کرده و به شيرخوار بدهم؟

براي آب کردن شير دوشيده شده منجمد، هرگز ظرف محتوي شير را مستقيم روي شعله گاز قرار ندهيد. اين شير را به مدت نيم تا يک ساعت بايد به درجه حرارت بدن برسانيد و با چکاندن يک قطره شير روي ساعد ، حرارت مناسب را تشخيص دهيد.

ظرف محتوي شير منجمد را در ظرف آب ولرم گذاشته و تا بتدریج یخ  آن باز شود و يا در قابلمه اي حاوي مقداري آب که روي اجاق قرار دارد، بگذاريد. يا از شب قبل در يخچال بگذاريد و روز بعد مصرف کنيد.

شيرمنجمد شده اي که ذوب و گرم شده را ظرف نيم تا يک ساعت بايد مصرف کنيد و هرگز دوبار منجمد نکنيد.

بیشتر بخوانید:فیلم روش صحیح دوشیدن شیر مادر