شروع سال تحصیلی برای بسیاری از خانواده‌ها همراه با شور و هیجان، اما در عین حال نگرانی‌هایی نیز هست. کودکان پس از تعطیلات تابستان دوباره به محیط مدرسه بازمی‌گردند، با همسالان خود در ارتباط نزدیک قرار می‌گیرند و ساعات طولانی از روز را دور از خانه می‌گذرانند. همین موضوع، اهمیت رعایت اصول بهداشتی و تغذیه‌ای را دوچندان می‌کند. والدین می‌توانند با چند اقدام ساده، سلامت جسم و روان فرزندشان را در روزهای آغاز مدرسه تضمین کنند.
۱. صبحانه؛ سوخت اصلی مغز

هیچ وعده‌ای در طول روز به اندازه‌ی صبحانه اهمیت ندارد. کودکانی که صبحانه کامل می‌خورند، تمرکز و حافظه بهتری دارند و کمتر دچار خستگی یا بی‌حوصلگی سر کلاس می‌شوند.
یک صبحانه متعادل باید شامل سه گروه اصلی باشد:

کربوهیدرات سالم مثل نان سبوس‌دار یا غلات کامل

پروتئین مانند تخم‌مرغ، پنیر یا شیر

میوه یا سبزی تازه برای تأمین ویتامین‌ها و فیبر

خوردن شیرینی‌ها یا نوشیدنی‌های قندی به‌جای صبحانه، شاید در لحظه انرژی بدهد، اما خیلی زود باعث افت قند خون و کاهش تمرکز کودک خواهد شد.

۲. میان‌وعده سالم در کیف مدرسه

بخش مهمی از تغذیه روزانه کودکان در مدرسه تأمین می‌شود. والدین بهتر است میان‌وعده‌هایی ساده، سالم و قابل حمل آماده کنند.
گزینه‌های مناسب عبارت‌اند از:

میوه‌های فصل (سیب، موز، نارنگی، انگور)

مغزها (بادام، گردو، پسته) به مقدار کم

لقمه‌های کوچک نان و پنیر یا نان و تخم‌مرغ

بیسکویت‌های سبوس‌دار یا شیر کم‌چرب


از ارسال خوراکی‌های پرچرب، پرنمک یا بسته‌بندی صنعتی مثل چیپس و نوشابه تا حد امکان خودداری شود. این مواد نه‌تنها ارزش غذایی کمی دارند بلکه باعث افزایش وزن و کاهش اشتها به غذای اصلی می‌شوند.
۳. آب؛ نوشیدنی فراموش‌شده

در طول فعالیت روزانه، کودکان به آب کافی نیاز دارند. بی‌آبی می‌تواند خستگی، سردرد و بی‌حوصلگی ایجاد کند. توصیه می‌شود والدین یک بطری آب تمیز و درب‌دار در کیف فرزندشان قرار دهند.
نوشابه‌های انرژی‌زا یا آبمیوه‌های صنعتی جایگزین آب نیستند؛ این نوشیدنی‌ها اغلب قند بالایی دارند و سلامت کودک را تهدید می‌کنند.
۴. بهداشت دست‌ها؛ ساده اما حیاتی

یکی از اصلی‌ترین راه‌های انتقال بیماری‌های عفونی، تماس دست‌ها با سطوح آلوده و سپس صورت است. آموزش به کودک برای شست‌وشوی مرتب دست‌ها، به‌ویژه قبل از خوردن غذا و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، بسیار ضروری است.
اگر امکان شست‌وشو در مدرسه محدود باشد، همراه داشتن ژل یا دستمال مرطوب ضدعفونی‌کننده می‌تواند کمک‌کننده باشد.
۵. خواب کافی؛ رمز موفقیت در مدرسه

بسیاری از مشکلات رفتاری یا افت تحصیلی کودکان، به کم‌خوابی مربوط است. یک دانش‌آموز دبستانی به طور میانگین به ۹ تا ۱۱ ساعت خواب شبانه نیاز دارد. خواب زودهنگام، علاوه بر افزایش تمرکز در کلاس، سیستم ایمنی کودک را نیز تقویت می‌کند.
والدین می‌توانند یک روتین خواب مشخص (مانند خاموش کردن وسایل دیجیتال و مطالعه کتاب قبل از خواب) برای فرزندشان در نظر بگیرند.

۶. بهداشت فردی و وسایل شخصی

هر کودک باید حوله، قمقمه و وسایل شخصی مخصوص خود داشته باشد.

استفاده مشترک از قمقمه یا خوراکی، احتمال انتقال بیماری‌ها را بالا می‌برد.

تعویض مرتب ماسک (در صورت نیاز به استفاده) و شستن روزانه لباس مدرسه نیز اهمیت زیادی دارد.

۷. تغذیه‌ی ناهار و عصرانه

در بسیاری از مدارس، کودکان بخشی از وعده‌ی ناهار یا عصرانه خود را مصرف می‌کنند. بهتر است والدین غذاهای سبک و خانگی مانند کتلت کوچک، کوکو یا برنج و مرغ آماده کنند. این غذاها علاوه بر ارزش غذایی بالا، از فست‌فودها و غذاهای چرب بسیار سالم‌ترند.
۸. نقش والدین در ایجاد عادات پایدار

آنچه اهمیت دارد، فقط روزهای اول مدرسه نیست. والدین باید این نکات را به صورت عادت‌های پایدار در زندگی کودک نهادینه کنند. کودکی که از همان سال‌های ابتدایی مدرسه به خوردن صبحانه، شستن دست‌ها و خواب کافی عادت کند، در نوجوانی و بزرگسالی نیز سبک زندگی سالم‌تری خواهد داشت.
جمع‌بندی

شروع سال تحصیلی فرصت خوبی است برای بازبینی سبک زندگی خانواده و ایجاد تغییرات مثبت. توجه به صبحانه، میان‌وعده‌های سالم، خواب کافی و رعایت بهداشت فردی، پایه‌ای محکم برای سلامت جسم و ذهن کودکان دبستانی فراهم می‌کند. همراهی و الگوسازی والدین در این مسیر، مهم‌ترین عامل موفقیت است.