به گزارش پایگاه خبری و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (وب دا)؛ دکتر فریدون عزیزی با بیان اینکه پیش از اجرای طرح "ید رسانی" مطالعات محدودی در خصوص شیوع گواتر در کشور انجام شده بود که مهمترین آنها مربوط به بعد از پیروزی انقلاب و نشان دهنده شیوع این بیماری در بیش از نیمی از جمعیت بالغ کشور و همچنین بیش از دو سوم دختران و پسران این سرزمین بوده است گفت: کمیته کشوری مبارزه با عوارض ناشی از کمبود ید در سال 1368 با موافقت وزیر وقت بهداشت تشکیل شد.

وی افزود: پیگیری این کمیته منجر به انجام بررسی سریع در استان‌ها با جمعیتی بالغ بر 50هزار دانش آموز شد و نتایج آن موید شیوع بالای گواتر در جمعیت ایرانی بود .

عزیزی در ادامه به تبیین روش‌های پیشگیری از اختلال‌های ناشی از کمبود ید پرداخت و گفت که بر اساس مطالعات علمی، ید دار کردن نمک، عملی ترین و مقرون به صرفه ترین اقدام دراین زمینه است و توفیق این برنامه در گرو استمرار انجام آن، حمایت دولت و تلاش همه جانبه برای آگاه کردن مردم و آموزش نیروی انسانی پزشکی است .

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نتایج موفقیت‌های این طرح  در بررسی های انجام شده طی سالهای 1374 و 1375 اشاره و اظهار کرد: این روند رو به رشد بهبود در کاهش شیوع اختلالات ناشی از کمبود ید طی پایش‌های بعدی و تا آخرین آنها در سال 1386 مشهود بوده است .

وی  با یادآوری شاخصه های موثر بودن برنامه پیشگیری IDD از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی و قابلیت اجرای هر کدام در کشورهای توسعه یافته، از توفیق در ید دار کردن نمک و میزان ید ادرار در کشور به عنوان نشانه های دستیابی به اهداف یاد کرد .

عزیزی با تکیه مجدد بر همین شاخص ها، ایران را کشوری دانست که توسط سازمان بهداشت جهانی از سال 1375 عاری از کمبود ید به حساب می آید که از این حیث افتخار بزرگی برای نظام سلامت جمهوری اسلامی به شمار می رود .

وی با تاکید بر این که برنامه کنترل IDD به یک یا چند سال محدود نمی گردد توضیح داد که حفظ این نتایج ارزشمند مستلزم آموزش جامعه، پیگیری‌ها و پایش‌های منظم و مستمر مسیولان بویژه در وزارت بهداشت است که در غیر اینصورت بازگشت به شرایط نامناسب گذشته دور از انتظار نیست.

وی ادامه داد: بازگشتی که بیش از همه زنان باردار و جنین آنها و در نتیجه کودکان کشور را در معرض اختلالات ناشی از کمبود ید و به ویژه کاستی در رشد مغزی قرار می دهد و توجه به این موضوع بر ضرورت نگرش به استمرار حذف کمبود ید به عنوان عزمی ملی می افزاید .

رییس پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم همچنین اضافه کرد که مصرف انواع نمک های غیر ید دار از جمله نمک دریا که در فضاهای گوناگون از جمله فضای مجازی در مورد آنها تبلیغ میشود، از آنجاییکه فاقد ماده حیاتی ید هستند برای تمام اعضای خانواده بویژه کودکان، نوجوانان و زنان باردار مضر بوده و نادیده گرفتن مصرف نمک ید دار در قبال مصرف انواع دیگر نمک می تواند منجر به بروز اختلالات عملکرد تیرویید در افراد شود .

عزیزی با اشاره به اینکه تا به حال مطالعه ای در ایران و حتی منطقه در خصوص اپیدمیولوژی و سیر بالینی اختلالات تیرویید انجام نپذیرفته، از راه اندازی پروژه تحقیقاتی تحت عنوان "مطالعه تیرویید تهران" توسط پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم خبر دارد و در خصوص اهمیت آن خاطر نشان ساخت شیوع بیماریهای تیرویید بستگی فراوانی به منطقه جغرافیایی، نژاد و میزان ید دریافتی جامعه دارد لذا بررسی اپیدمیولوژی این بیماریها بصورت منطقه ای نتایج تعیین کننده ای خواهد داشت .

وی درادامه توضیح داد که این پژوهش از نوع مطالعات طولی و در قالب مطالعه جمعیتی قند و لیپید تهران برای بررسی میزان شیوع، بروز و سیر بالینی اختلالات عملکرد تیرویید و عوامل موثر بر آن و همچنین اثرات طولانی مدت آن بر پیامدهای قلبی عروقی و مرگ و میر طراحی شده است .

رییس اولین پژوهشکده علوم پزشکی در کشور حجم نمونه این مطالعه را جمعیتی بالغ بر 5500 نفر افراد بالای بیست سال ساکن شرق تهران ذکر کرد که شاخص های اندازه گیری عملکرد تیرویید بصورت هر سه سال یکبار در آنها ارزیابی می شود .

به گفته این استاد دانشگاه با توجه به نقصان اطلاعات مربوط به بیماریهای غیرواگیر خصوصا در کشورهایی نظیر ایران، که در مرحله گذار تغذیه ای قرار دارند و وضعیت آنها از کمبود شدید ید به کفایت ید تغییر یافته، جمع آوری اطلاعاتی از این دست و انتقال نتایج آن به سیاستگزاران می تواند در اتخاذ تصمیمات اجرایی در راستای سطوح مختلف پیشگیری موثر باشد .

وی در پایان از انتشار نتایج این مطالعه در نشریات و کنگره های معتبر علمی طی یکسال و نیم اخیر خبر داد.