رژیم  غذایی در سنگ های کلیه چگونه است؟

بیماری سنگ کلیه یا به عبارت دیگر بیماری سنگ های ادراری ، از شایع ترین بیماریهای دستگاه ادراری هستند.

مواد معدنی که از  طریق ادرار دفع می شوند قابلیت تشکیل کریستال را دارند ولی به علت عوامل مهار کننده موجود در ادرار همانند سیترات و منیزیم و عدم فوق اشباع شدن مواد معدنی در ادرار ، کریستال تشکیل نمی شود.

بیشتر بخوانید: چگونه می توان از عود ابتلا به سنگهای کلیه پیشگیری کرد؟

انواع سنگ های کلیه

سنگ های کلیه بر مبنای جنس شان به 2 گروه سنگ های کلسیمی و غیر کلسیمی تقسیم می شوند.

حدود 85-80 % سنگ های کلیه از نوع سنگ های کلسیمی هستند.

علل اصلی ایجاد سنگ های کلسیمی می تواند ؛ غلظت بالای کلسیم، اگزالات،اسید اوریک  و غلظت پایین سیترات در ادرار  باشد.

در کلیه سنگ های کلیه ؛ حجم کم ادرار می تواند یک عامل موثر  باشد.

بیشتر بخوانید: توصیه های موثر جهت کاهش سنگ سازی کلیه

 به کلیه بیماران مبتلا به هیپرکلسی اوری (به کلیه بیماران مبتلا به هیپرکلسی اوری به استثنای بیماران مبتلا به هیپرپاراتیروییدیسم ) یک رژیم غذایی با ویژگی های زیر داده می شود.

1. این رژیم غذایی باید دارای مقادیر متوسط کلسیم ( 600-800 میلی گرم در روز ) باشد.
2.  این رژیم غذایی باید کم نمک باشد.
3.  میزان پروتیین حیوانی این رژیم باید در حد متوسط باشد.کل پروتیین حدود 1.3 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز یا حدود 15% کل کالری رژیم غذایی باشد و حداکثر نیمی از پروتیین رژیم به صورت پروتیین حیوانی باشد.
4.  رژیم غذایی از نظر اگزالات محدود باشد.

یعد از یک ماه رعایت رژیم غذایی ، تکرار آزمایش خون و ادرار 24 ساعته صورت  می گیرد.

اگر میزان کلسیم ادرار به محدوده نرمال رسیده باشد این امر نشانگر  آنست که با تجویز رژیم غذایی فوق درمان هیپرکلسی اوری می تواند موفقیت آمیز باشد و رژیم باید ادامه یابد و آزمایشات دوره ای تکرار شود. البته باید توجه داشت رژیم غذایی تنها سبب کاهش کلسیم ادراری تا 29% می شود.

اگر در آزمایش بعد از رژیم هنوز کلسی اوری به میزان قابل توجهی وجود داشته باشد باید درمان دارویی اغاز شود.

حتی در بیمارانی  که با استفاده از رژیم غذایی دفع کلسیم ادراری آنها طبیعی شده است برای پیشگیری از پوکی استخوان ، می توان از تیازیدها یا دیگر درمانهای دارویی استفاده نمود.

بیشتر بخوانید: با مراقبت های ساده از ابتلا به بیماری های کلیوی پیشگیری کنید

 توصیه های تغذیه ای کلی به بیماران مبتلا به هیپر کلسی اوری

• افزایش دریافت مایعات خصوصا آب
• میزان دریافت مایعات – خصوصا اب - در بیماران باید در حدی باشد که حجم ادرار روزانه آنها حداقل 2-2.5 لیتر در روز باشد.
• تعداد دفعات مصرف چای متعادل باشد (1-2 لیوان کم رنگ) .کافیین با افزایش دفع ادرار در کاهش ایجاد سنگ کلیه نقش دارد ، کافیین به صورت جزیی باعث دفع کلسیم نیز می شود و در ضمن چای و قهوه دارای مقادیر متوسط اگزالات نیز می باشند بنابراین بهتر است میزان مصرف چای معقول باشد.
• نوشابه های غیر الکلی شیرین می توانند سبب افزایش ایجاد سنگ های کلیه شوند.( این قند ها سبب افزایش دفع ادراری کلسیم می شوند همچنین برخی از انها حاوی اسید فسفریک بوده که باعث اسیدی شدن بیشتر ادرار می شوند.)
• الکل سبب افزایش دفع ادرار و در نتیجه کاهش غلظت ترکیبات مختلف در ادرار می شود و از این طریق می تواند در کاهش ایجاد سنگ های کلیه نقش داشته باشند. البته با توجه به اثرات مضر بودن الکل مصرف آن توصیه نمی شود.
• دریافت کلسیم در حد متوسط (800 میلی گرم در روز یا 1200 میلی گرم  همزمان با محدودیت سدیم و پروتیین حیوانی)  باشد.
• در صورت لزوم و نیاز مکمل کلسیم (سیترات کلسیم) مصرف شود.
• محدود کردن اگزالات رژیم غذایی
• محدود کردن میزان سدیم در رژیم غذایی
• از مصرف مواد غذایی شور،ترشیجات، خیار شور،.. پرهیز شود.
• از مصرف کنسروها پرهیز شود.
• محدود کردن مصرف پروتیین های حیوانی به 15% کل کالری (50-60 گرم در روز –نیمی از آن غیر از گوشت باشد)
• افزایش دریافت سیترات (اب لیمو منبع خوبی از سیترات است).
• افزایش دریافت پتاسیم از طریق رژیم غذایی
• افزایش دریافت منیزیم از طریق رژیم غذایی
• پرهیز از مصرف زیاد ویتامین c
• حفظ BMI در محدوده نرمال
• افزایش فعالیت بدنی

بیشتر بخوانید: